Sabbatical: hoe regel je dat? 11 antwoorden
Zin om even uit de mallemolen te stappen? Tijd voor jezelf te nemen? Of die reis te maken waar je altijd van droomde? Je kunt een periode je loopbaan onderbreken door een sabbatical te nemen. Vroeger nam je alleen langere periode's vrij om aan bepaalde onderzoeken of projecten te werken binnen het bedrijf, maar tegenwoordig kun je ook een sabbatical nemen om tijd voor jezelf te creëren. Denk je aan een sabbatical? Check de 11 antwoorden op de meest gestelde vragen over deze mooie periode van vrijheid.
1. Wat is een sabbatical en waarom zou je het nemen?
Een sabbatical, ook wel loopbaanonderbreking genoemd, is een soort tijdelijke rustpauze. Je kunt een rustpauze inlassen voor een afgesproken tijd. Bijvoorbeeld om te kijken of je nog helemaal happy bent met wat je doet in je leven. Of om mogelijkheden te onderzoeken rondom werk, relatie, ontwikkeling, mindset en ga zo maar door. Je neemt tijdens een sabbatical tijd om dingen op een rijtje te zetten en te krijgen.
2. Wat is het verschil tussen een sabbatical en een lange vakantie?
Verschil 1
Een sabbatical zou je kunnen omschrijven als 'tijdelijk je leven anders inrichten'. Een vakantie is tijdelijk vrij zijn van je werk met als doel om te genieten en even je gedachten te verzetten. Hoewel de twee op elkaar lijken is, een vakantie is dus iets anders dan een sabbatical. Je kunt tijdens een vakantie natuurlijk wel tijd hebben om je dingen af te vragen en op een rijtje te zetten. En tijdens je sabbatical op vakantie.
Verschil 2
Bij de meeste werkgevers krijg je tijdens je vakantie gewoon uitbetaald. Dit heet 'betaald verlof'. Een sabbatical valt in principe onder 'onbetaald verlof'. Je bent dus vrij, maar je krijgt er niet voor betaald.
Verschil 3
Vaak heb je een maximaal aantal vakantiedagen per jaar. In Nederland krijgen werknemers gemiddeld 25 vakantiedagen per jaar. Een sabbatical duurt vaak langer. Soms wel tot een jaar.
3. Heb je altijd recht op een sabbatical en hoe kun je dit regelen met je werkgever?
Nee. Je werkgever is volgens de wet niet verplicht om akkoord te gaan met jouw verzoek. Maar het kan wel zijn dat er afspraken over staan in jouw cao (collectieve arbeidsovereenkomst), de personeelsregeling of de arbeidsovereenkomst. Bekijk die eerst eens. Staat er niets over in? Natuurlijk kun je altijd in gesprek gaan met je werkgever.
Om dit gesprek aan te gaan, is het slim om voor jezelf goed te weten wat je wilt. Zie de volgende vragen en antwoorden.
4. Hoe ver van tevoren moet je een sabbatical aanvragen?
Omdat er geen wettelijke verplichting is, staat er ook geen bepaalde tijd voor wanneer of hoe ver van tevoren je een sabbatical moet aanvragen. Ook hierbij geldt: bekijk eerst even de cao of je arbeidsvoorwaarden. Mocht een sabbatical wel in de cao staan, dan staat daar mogelijk ook bij hoe ver je van te voren de aanmelding moet doen, en hoe.
Staat er niets vastgelegd? Dan is het wel raadzaam om tijdig te overleggen of en wanneer het uitkomt. Bijvoorbeeld 8 maanden tot een jaar van te voren.Weet je al welke periode je vrij wil zijn? Denk voor je naar je werkgever stapt zelf ook even na over de volgende zaken:
- Is het druk op dat moment?
- Zijn er specifieke projecten die af moeten?
- Is er een vervanger?
Ga in overleg met je werkgever en kijk of je er samen uit kunt komen.
5. Moet je je werkgever vertellen wat je gaat doen tijdens je sabbatical?
Uiteraard ben je geheel vrij of je wilt vertellen wat je plannen zijn tijdens je vrije maanden. Wil je medewerking en begrip van je werkgever? Dan is het wel zo prettig als je werkgever in ieder geval snapt waarom je een sabbatical wilt inlassen. Vertel bijvoorbeeld wat je doel is, zo krijgt je werkgever ook de kans om je te begrijpen. En leef je in in je werkgever. Een win-win-situatie is altijd goed. Als jij daarna blijer en frisser weer op werk verschijnt, of je tijdens je sabbatical van alles hebt geleerd, dan heeft je werkgever daar natuurlijk ook baat bij.
Plus: het is natuurlijk superfijn om samen tot een goed besluit komen. Zo ga je er met en goed gevoel even tussenuit.
6. Wat is een gebruikelijke periode voor een sabbatical?
Het antwoord is wat vaag: er staat geen gebruikelijke periode voor een sabbatical. Het ligt er natuurlijk aan hoeveel tijd je nodig hebt voor je sabbatical en hoeveel geld je hebt om deze periode te overbruggen. Vraag eens rond hoe anderen periode's hebben ervaren. Vonden ze 3 maanden te kort? Of 8 maanden te lang? Overleg met je werkgever of de periode die je zelf in gedachten hebt voor de sabbatical realistisch en acceptabel is.
7. Hoe zit het met vakantiedagen als je een sabbatical neemt?
Besluit je onbetaald verlof te nemen? Dan vervallen over die periode ook veel zaken: je bouwt geen vakantiedagen en geen vakantiegeld op. Pas als je onbetaalde verlof/sabbatical eindigt en je weer aan de slag gaat, bouw je weer vakantiedagen op. Wanneer je een sabbatical mag nemen van je werkgever met betaald verlof, dan lopen je loon, vakantiedagen en vakantiegeld gewoon door. Maar een volledig betaalde sabbatical komt niet vaak voor.
Als je een sabbatical neemt door onbetaald verlof te nemen, dan bouw je ook geen vakantiegeld op. Wanneer je een langere periode verlof neemt, kan je inkomen veranderen waardoor het belastingtechnische verhaal ook anders wordt. Verdien je bijvoorbeeld een periode minder tijdens je sabbatical, dan heb je misschien recht op toeslagen die je terug kunt krijgen. Check bij De Belastingdienst of je dit moet aanpassen.
Tip! Je kunt kijken of je een deel van je sabbatical met vakantiedagen opneemt en een deel met onbetaald verlof. Op deze manier krijg je nog wel een periode uitbetaald.
8. Mag je altijd terugkomen bij je werkgever?
Heb je met je werkgever overlegd om een periode onbetaald of betaald verlof te nemen voor een sabbatical? Dan loopt de arbeidsovereenkomst in principe gewoon door. Als je terugkomt van de sabbatical heb je gewoon recht op je eigen functie. Het is wel verstandig om je afspraken hierover vast te leggen, om eventuele verwarringen achteraf te voorkomen.
9. Krijg je uitbetaald tijdens een sabbatical?
Nee. Een sabbatical is een vorm van onbetaald verlof. Je krijgt dus niet uitbetaald. Ook niet wanneer je bijvoorbeeld ziek wordt tijdens je onbetaalde verlof. Eindigt het onbetaalde verlof, dan ontvang je ook weer je loon. Heb je de goedkeuring om betaald verlof te nemen tijdens je sabbatical, dan krijg uiteraard je wel je loon uitbetaald.
10. Bouw je pensioen op?
Bij onbetaald verlof stopt meestal ook de pensioenopbouw. Tijdens betaald verlof lopen loon, vakantiedagen, vakantiegeld en pensioen gewoon door.Pensioenregelingen verschillen per sector. Overleg met je werkgever of pensioenfonds of je recht hebt op pensioenopbouw tijdens een sabbatical.
Benieuwd over je pensioenopbouw tijdens je sabbatical? Log eens in bij je pensioenfonds of -verzekeraar:
11. Als je op reis wilt en je kinderen meeneemt: kun je voor hen ook een vrijstelling van leerplicht aanvragen / een sabbatical aanvragen?
Ben je van plan een sabbatical te nemen met je hele gezin? Dan moet je vrijstelling van leerplicht aanvragen voor je kind(eren). Kinderen van 5 tot 16 jaar zijn namelijk leerplichtig en moeten naar school. Als je voor meer dan 10 schooldagen per schooljaar vrij vraagt, moet de leerplichtambtenaar toestemming geven. De school kan je aanvraag doorsturen naar de leerplichtambtenaar. In de meeste gevallen ligt de beslissingsbevoegdheid bij de leerplichtambtenaar. Deze zal met inachtneming van wet- en regelgeving een beslissing nemen. Uitgangspunt hierbij is de beleidsregel van het ministerie van onderwijs. Zorg wel dat je het verzoek zeker acht weken van tevoren indient. Na het indienen van het verzoek ontvang je meestal binnen zes weken schriftelijk bericht.