Zwangerschapsverlof: waar heb je recht op?

Zwangerschapsverlof en bevallingsverlof

Tijdens je zwangerschap en na je bevalling heb je recht op verlof: een periode van een aantal weken waarin je niet hoeft te werken. De periode als je zwanger bent heet zwangerschapsverlof, de periode na de bevalling heet bevallingsverlof. Werk je in loondienst? Dan krijg je deze verlofweken doorbetaald. Ben je ZZP’er? Dan kun je een ZEZ-uitkering aanvragen. Lees hier meer over de ZEZ-uitkering.

Jouw werkgever draait niet op voor de kosten: het UWV neemt de kosten van jouw salaris tijdelijk over. Om deze reden moet je altijd op tijd bij je werkgever aangeven dat je zwanger bent. Dit doe je door een verklaring van je verloskundige in te leveren bij je werkgever. Op basis daarvan kan je werkgever voor jou de betaling met het UWV regelen. 

Zwangerschapsverlof

Je hebt recht op 6 weken zwangerschapsverlof. Maar werk je graag langer door? Dan kun je er ook voor kiezen om 4 of 5 weken verlof te nemen en 1 of 2 weken extra mee te nemen naar je bevallingsverlof. Je berekent de start van je zwangerschapsverlof aan de hand van de uitgerekende datum.

Wil je wat langer door te werken en zodat je wat extra tijd te hebt na je bevalling? Ga voor jezelf na of dit écht voor jou werkt. Zeker als je hoog zwanger bent, is het belangrijk om rustig aan te doen. Je maakt immers een nieuw mens, en dat kost mogelijk meer energie dan je vooraf zou denken. Voor je baby is het ook goed om naar je lichaam te luisteren.

Bevallingsverlof

Na je bevalling heb je recht op minimaal 10 weken bevallingsverlof. En 11 of 12 weken als je ervoor kiest om tot de 4 weken voor je uitgerekende datum te stoppen. Wordt je kindje te vroeg geboren? Geen zorgen: je bevallingsverlof gaat in op de uitgerekende datum. Beval je na je uitgerekende datum? Ook dan geen paniek: je bevallingsverlof gaat pas in als je je baby in je armen hebt.

Ook je bevalling moet je doorgeven aan je werkgever. Zo kunnen ze ook zorgen dat alles rondom de betaling van het bevallingsverlof goed geregeld is. Dit doe je door bijvoorbeeld een geboortekaartje te mailen/ op te sturen naar de HR-afdeling of de administratie-afdeling van je werkgever.

(Aanvullend) geboorteverlof / Vaderschapsverlof

Je partner heeft ook recht om vrij te zijn als je gaat bevallen en de weken erna. Dit heet officieel ‘geboorteverlof’ en wordt in de volksmond ook nog vaderschapsverlof of kraamverlof genoemd. Natuurlijk hebben ook vrouwelijke / non-binaire partners recht op geboorteverlof.

Het officiële geboorteverlof is 1 week. En het aanvullend geboorteverlof is 5 weken. Dus je partner heeft 6 weken om ook te helpen tijdens jouw herstel en te hechten aan de baby. Tijdens het geboorteverlof krijgt je partner 70% van het salaris uitbetaald. Je mag dit verlof op verschillende manieren opnemen.

Lees hier meer over geboorteverlof.

Uitkeringen en toeslagen

Als je een kind krijgt, kost dat best veel geld. Daarom bestaan er diverse toeslagen en uitkeringen die je krijgt of kunt aanvragen. Ook is het goed om even extra goed naar je belastingaangifte te kijken als je een kindje hebt gekregen.

Kinderbijslag

Zodra je vader of moeder wordt, heb je recht op kinderbijslag. Hiervan word je automatisch door de Sociale Verzekeringsbank (SVB) op de hoogte gesteld, uiteraard nadat je jouw kindje hebt aangegeven bij de burgerlijke stand. Nadat je deze brief hebt ontvangen moet je zelf de kinderbijslag nog wel aanvragen via de SVB. Je hebt recht op elk maand kinderbijslag totdat jouw kind 18 jaar is geworden. De hoogte van de kinderbijslag is afhankelijk van het aantal kinderen dat je hebt.

Hoe hoog is de kinderbijslag? En hoe vraag je het aan? Je leest het hier.

Kindgebonden budget

De overheid geeft een ouder of gezinnen een maandelijkse tegemoetkoming in de kosten als ze een onder een bepaalde inkomensgrens vallen, dit is een kindgebonden budget. De hoogte van deze tegemoetkoming is afhankelijk van het aantal kinderen, de leeftijd van de kinderen en het inkomen van de ouders. Het gaat hierbij om het inkomen na de aftrekposten.

Lees meer over Kindgebonden budget.

Kinderopvangtoeslag

Als zelfstandige wil je na jouw zwangerschapsverlof vast weer snel aan de slag. Als je gebruik maakt van een registreerde kinderopvang kun je ook kinderopvangtoeslag aanvragen, hiermee krijg je een tegemoetkoming in de kosten van kinderopvangtoeslag. Deze toeslag is ook weer afhankelijk van het inkomen wat je verdient (na de aftrekposten) en het aantal kinderen dat naar een opvang gaan. De kinderopvangtoeslag kun je niet alleen aanvragen als jouw kind naar een kinderopvang gaat, maar ook al je jouw kind naar een peuterspeelzaal brengt. De kinderopvangtoeslag kun je ook bij de Belastingdienst aanvragen.

Lees meer over Kinderopvangtoeslag.

Inkomensafhankelijke combinatiekorting

Ben je een zelfstandige en alleenstaande ouder? Dan heb je ook recht op een inkomensafhankelijke combinatiekorting. Deze korting kun je aanvragen tot je kind de leeftijd van 12 jaar bereikt. De korting houdt in dat je minder belasting en premies hoeft te betalen. Voorwaardes zijn dat:

• je kind staat ingeschreven op jouw woonadres
• je arbeidsinkomen hoger is dan € 6.080 (in 2024)
• je bent een werkende alleenstaande ouder of je hebt een fiscale partner maar jij verdient wel het laagste inkomen

De inkomensafhankelijke combinatie korting kun je jaarlijks bij de belastingaangifte aanvragen.

Let op: vanaf 1 januari 2025 wil het kabinet deze korting afgeschaft. Er geldt wel een overgangsregeling. Voor ouders met een of meer kinderen die geboren zijn of worden vóór 1 januari 2025 blijft de regeling gelden. Daarvoor in de plaats wordt de kinderopvangtoeslag aangepast. 

Overige toeslagen

Het krijgen van een kind doe je vaak samen. In het geval dat je nog geen toeslagpartner hebt, word je automatisch samen met de vader toeslagpartners op het moment dat jullie een kind krijgen. Dit kan ook gevolgen hebben voor de hoogte van andere toeslagen zoals de huurtoeslag of zorgtoeslag. Wellicht een goed idee om dit ook nog even te checken als je toch bezig bent met het regelen van jouw financiële zaken rondom jouw zwangerschapsverlof.

Lees meer over huurtoeslag en zorgtoeslag.

Verzekeringen

Als laatste aandachtspunt is het checken van je verzekering ook nog een goed initiatief. Pre- en postnatale zorg als je zwanger bent is gratis, maar de basisverzekering voorziet lang niet in alle zorg rondom een zwangerschap. Mocht je voor het einde van een kalenderjaar weten dat je in het volgende jaar zwanger bent is het goed om te kijken naar een aanvullende zorgverzekering die past bij jouw situatie. Kosten voor kraamhulp of een bijdrage in de kosten voor zwangerschapsgym of een fysiotherapeut als je last hebt van je bekken zijn voorbeelden van kosten die dan vergoed worden. Ook ondernemers met een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) kunnen een extraatje krijgen, omdat de meeste verzekeringen ook uitkeren bij zwangerschap. In het blog ‘Wat kost een zwangerschap’ gaan we hier dieper op in. 

Als zelfstandige kun je dus ook zwangerschaps verlof rekenen en op veel andere toeslagen zodra je een kindje hebt gekregen. Wil je weten aan welke kosten je moet denken ná je bevalling? Lees ook het artikel ‘Wat kost een kind?’.

Werkloos en zwanger?

Ben je werkeloos op het moment dat je zwanger bent en krijg je een uitkering van het UWV? Ook dan heb je recht op een zwangerschapsuitkering van 16 weken. Deze uitkering kun je aanvragen bij het UWV.

Na je bevallingsverlof

Na je bevallingsverlof kun je weer aan het werk. Het is natuurlijk aan jou hoeveel je gaat werken. Je kunt (tijdelijk) minder gaan werken door je contract te verlagen, te stoppen met werken. Of evenveel uren gaan werken als voor de geboorte van je kindje. Of je bouwt het aantal werkuren langzaam op, bijvoorbeeld door vakantiedagen en/of ouderschapsverlof in te zetten.

Wel of niet minder werken

Twijfel je over wat je wilt? Ga dan nooit meteen minder uren werken door je contract aan te passen, maar start eerst met ouderschapsverlof of vrije dagen. Zo kun je uitproberen hoe dit voor je is. En praat met anderen over hun ervaringen en keuzes, en ook over het financiële plaatje.

En ja, wellicht is dit een inkopper, maar praat met je partner over hoe jullie het qua inkomen regelen: want wat betekent minder werken financieel voor je gezin? Het is belangrijk om dit goed te bespreken. Het inkomen van vrouwen daalt gemiddeld met 46% na de bevalling. Dit maakt dat je als vrouw kwetsbaarder bent, als er bijvoorbeeld iets verandert, zoals een partner die ziek wordt of een scheiding.

Wat als je niet hersteld bent na je bevallingsverlof?

Ben je na je bevallingsverlof nog altijd herstellende van je bevalling en kun je nog niet werken? Geef dit dan tijdens je bevallingsverlof aan bij je werkgever: als je aansluitend ziek bent na je bevallingsverlof heb je recht op een ziektewet-uitkering. Deze wordt via de werkgever door het UWV vergoed en jij kunt in stapjes herstellen en weer aan het werk. Je wordt in dit soort situaties begeleid door een bedrijfsarts.