Pensioen afkopen: Wanneer kan dat?

Wat is pensioen afkopen?

Pensioen afkopen betekent dat je je opgebouwde pensioen in één keer uitbetaald krijgt. Dit kan alleen onder strikte voorwaarden. Als je je pensioen afkoopt, krijg je geen maandelijkse pensioenuitkering meer als je met pensioen gaat. Ook heeft je partner dan geen recht meer op een partnerpensioen als je overlijdt.

Pensioen afkopen is in veel gevallen niet meer mogelijk. Het kan zijn dat het in de toekomst wel mogelijk wordt om een deel van je pensioen uit te laten betalen. Lees hier meer over in dit artikel.

Kan ik mijn pensioen afkopen?

Een pensioenfonds mag pensioenen tot €2 bruto per jaar laten vervallen. Pensioenen tussen € 2 en € 592,51 kunnen worden overgedragen, afgekocht of blijven staan. Pensioenen boven € 592,51 kunnen niet afgekocht worden. Bekijk op mijnpensioenoverzicht.nl hoe hoog je opgebouwde pensioen is.

Meer informatie over de regels voor het afkopen van pensioen zie je in deze tabel:

Afkopen van pensioenen is dus in de meeste gevallen niet mogelijk maar zoals hierboven in de tabel duidelijk wordt; er zijn een paar uitzonderingen, waarin het afkopen van een klein pensioen wel is toegestaan:

• Zodra je met pensioen gaat, als je het eens bent met het voorstel van het pensioenfodns.
• Wanneer je een partnerpensioen krijgt, als je het eens bent met het voorstel van het pensioenfonds. Als je na 1 januari 2007 bent gestopt met opbouwen.
• Wanneer je vijf jaar nadat je gestopt bent met pensioen opbouwen nog geen nieuwe pensioenuitvoerder hebt, als je het eens bent met het voorstel van het pensioenfonds.
• Wanneer je gestopt bent met opbouwen vóór 1 januari 2018 en je twee jaar geen waardeoverdracht aanvraagt. Na die twee jaar mag het binnen zes maanden afgekocht worden, ook als je het er níet mee eens bent.

De afkoopgrens

Elk jaar verandert de hoogte van de afkoopgrens. In 2024 is de wettelijke afkoopgrens € 592,51 bruto op jaarbasis. Dit betekent dat je alleen in aanmerking kunt komen voor afkoop als je pensioen lager is dan dit bedrag. In 2023 was de wettelijke afkoopgrens € 594,89. De hoogte van je pensioen zie je terug op je Uniform Pensioenoverzicht (UPO), op de 'mijn-omgeving' van je pensioenfonds of op mijnpensioenoverzicht.nl van de overheid. Op deze website log je in met je DigiD.

Hoe weet ik de hoogte van mijn opgebouwde pensioen?

Om te weten of jouw opgebouwde pensioen boven of onder de afkoopgrens ligt doe je het volgende:

• Kijk op mijnpensioenoverzicht.nl en zie direct waar je een klein pensioentje hebt opgebouwd van minder dan € 2,- per jaar.
• Heb je ergens een pensioen van minder dan € 2 per jaar opgebouwd? Neem dan contact op met het pensioenfonds waar je dit pensioen hebt opgebouwd.
• Vraag je pensioenfonds of jouw heel kleine pensioen komt te vervallen.
• Zo ja, vraag je pensioenfonds wat de mogelijkheden zijn, bijvoorbeeld om het te laten uitbetalen, of om het samen te voegen met je pensioen dat je nu opbouwt (als je op dit moment werkzaam bent).

Heb je wat meer informatie nodig over het vinden van jouw opgebouwde pensioen(en)? Lees dan ons artikel hierover:

Hoe kom ik er achter hoeveel pensioen ik krijg?

Op Kandoor krijgen we heel veel verschillende vragen. Een vaak terugkerende vraag is of wij weten hoeveel pensioen iemand krijgt. Of hoe je erachter komt hoe hoog je pensioen is. Logische vraag, want natuurlijk wil je graag weten hoeveel je tijdens je pensioen te besteden hebt. Of misschien wil de Belastingdienst al weten wat de hoogte van je inkomen is als je met pensioen bent. Maar hoe kom je daar dan achter? Vijf tips om je pensioen te vinden!

Hoe kan ik mijn kleine pensioen afkopen?

Om te weten wat de  mogelijkheden zijn voor het afkopen van jouw (kleine) pensioen moet je contact opnemen met het pensioenfonds waar jij je pensioen hebt opgebouwd. We hebben een aantal van de grootste pensioenfondsen hieronder voor je neergezet.

Klik op de button en ga direct naar de juiste pagina van je pensioenfonds:

Is afkopen voor mij verstandig?

Of je pensioen afkopen slim is? Dat hangt allereerst van de hoogte af van de afkoop die je krijgt. Het bedrag dat je ontvangt bij afkoop is niet gelijk aan het jaarlijkse pensioen dat je opgebouwd hebt. Een pensioenfonds bepaalt jouw afkoopbedrag aan de hand van verschillende afkoopfactoren. De hoogte van je afkoopbedrag hangt in veel gevallen af van:

• de levensverwachting van iemand uit jouw geboortejaar;
• je huidige leeftijd.

Wil je weten wat de hoogte is van het afkoopbedrag voor jouw kleine pensioen? Neem dan contact op met je pensioenfonds!

Voorbeeld berekening: Hoeveel krijg ik bij afkopen van mijn pensioen?

Belasting over je afkoop en invloed op toeslagen

Bij afkoop van je pensioen is het relevant om rekening houden met te betalen belasting en met consequenties voor eventuele toeslagen die je krijgt. 

Je betaalt in één keer belasting over je afgekochte pensioen, dit moet je als inkomen aangeven bij je belastingaangifte. Het belastingtarief is hoger als je de AOW-leeftijd nog niet hebt bereikt. 

Ook kan een afkoop invloed hebben als je toeslagen ontvangt, zoals zorgtoeslag of huurtoeslag. Of je recht hebt op toeslagen en de hoogte van de toeslag is gebaseerd op je jaarinkomen. Als je een pensioenafkoop ontvangt is je jaarinkomen hoger en heb je mogelijk recht op minder (of geen) toeslagen.

Wanneer is het slim om voor waardeoverdracht te kiezen?

Yeah! Een nieuwe baan, te gek! Dan ontvang je een brief van je pensioenfonds met een formulier voor waardeoverdracht. Tien jaar geleden geleden zou ik die brief in een hoekje hebben gegooid. Nu ik meer weet van pensioenen, weet ik dat even kijken naar de keuze voor waardeoverdracht best voordelig kan zijn. Maar wanneer is het slim om voor waardeoverdracht te kiezen?

Pensioen afkopen tot en met 2018: wat waren de oude regels?

Vanaf 1 januari 2019 zijn de wettelijke regels rondom kleine opgebouwde pensioenen aangepast. Dit komt doordat veel mensen vaker wisselen van baan dan twintig jaar geleden en via verschillende werkgevers pensioen opbouwen.

In sommige situaties kon afkopen tot en met 2018 wel. Als je een klein pensioen had opgebouwd. Dit heet het 'afkopen van je pensioen'.

In 2018 was de afkoopgrens € 474,11 per jaar. Als je pensioen lager was dan dit bedrag, kon je mogelijk in aanmerking komen voor afkoop. Een afkoop van je pensioen werd aangeboden vanuit je pensioenfonds. In principe kun je dus niet zelf een afkoop aanvragen.

Wanneer kon je pensioen afkopen?

Je pensioen afkopen kon tot en met 2018 wanneer je pensioenfonds je benadert onder de volgende vier voorwaarden:

1. Als je pensioen lager was dan de wettelijke afkoopgrens.
2. Er had geen waardeoverdracht plaatsgevonden de twee jaar daarvoor.
3. Als je langer dan twee jaar uit dienst was gemeld bij het bedrijf via waar je pensioen hebt opgebouwd.
4. Na deze twee jaar moest de pensioenuitvoerder jou binnen zes maanden informatie verstrekken over de afkoop en de afkoop binnen deze zes maanden uitvoeren.

Het pensioenfonds maakte dan via een brief aan jou bekend of je in aanmerking kwam voor het afkopen van je pensioen. Zelf kon je hier ook naar informeren bij je pensioenfonds. Zij keken dan of je aan de voorwaarden voldeed en of zij akkoord konden gaan met een afkoop. Je kunt nog tot en met 2021 zo'n brief ontvangen (2 jaar nadat de regeling is gewijzigd).