Pensioen afkopen: Wanneer kan dat?
Je hebt op meerdere plekken gewerkt. Hierdoor heb je verschillende kleine pensioenen opgebouwd. Nu wil je bijvoorbeeld een bedrijfje opzetten waar je geld voor nodig hebt. Wellicht vraag je je af: kan ik mijn pensioen eerder laten uitbetalen? Tot en met 2018 konden kleine pensioenen vaak worden afgekocht, maar vanaf 2019 is dit anders. De afkoopgrens in 2024 is € 592,51 bruto per jaar, maar wat kun je daar nu mee? In dit artikel lees je hoe afkoop werkt.
Pensioen afkopen vanaf 2019: zo werkt het
Pensioen afkopen betekent dat je je pensioen in één keer eerder uitbetaald krijgt. Als je later dan met pensioen gaat, ontvang je dus geen maandelijkse pensioenuitkering meer van dit pensioen. Ook heeft je partner geen recht meer op het partnerpensioen als je overlijdt.
Vanaf 1 januari 2019 zijn de wettelijke regels rondom kleine opgebouwde pensioenen aangepast. Dit komt omdat veel mensen vaker wisselen van baan dan twintig jaar geleden en via verschillende werkgevers pensioen opbouwen. Dit betekent ook dat veel mensen veel verschillende pensioentjes overal en nergens hebben. Misschien jij ook wel!
Als iedereen al z'n kleine pensioenen afkoopt, dan blijft er geen pensioen meer over. En dat is ook niet de bedoeling van je pensioen. De nieuwe regels moeten ervoor zorgen dat je je pensioen bewaart tot pensioendatum. Hoe werkt dit?
Nieuwe baan? Je kleine opgebouwde pensioen gaat automatisch met je mee.
Pensioenfondsen en verzekeraars kunnen pensioenen tussen de € 2,- en € 592,51 (bruto) per jaar (in 2024), automatisch bij elkaar optellen in plaats van deze uit te keren. Hier hoeven zij geen toestemming aan jou voor te vragen. Hierdoor bouwen mensen met kortstondige dienstverbanden meer pensioen op. Dit geldt alleen als je in je nieuwe baan weer ergens pensioen opbouwt. Je ontvangt dan bericht van je pensioenfonds. Bouw je geen pensioen meer op? Dan blijft je kleine opgebouwde pensioen staan.
Minder dan €0,17 opgebouwd per maand? Dit bedrag komt te vervallen.
Heel kleine pensioenen van minder dan € 2,- per jaar (ofwel € 0,17 per maand) kunnen komen te vervallen na 2018. Dit komt doordat deze hele kleine pensioenen in verhouding zorgen voor hoge administratiekosten. Wil je niet dat jouw heel kleine pensioen vervalt? Neem dan contact op met je pensioenfonds.
Hoe weet je of je ergens een heel klein pensioen hebt opgebouwd?
Niet iedereen weet of ze ergens nog een klein pensioen hebben. Wil jij dit graag weten? Dit kan je zelf makkelijk nagaan.
Doe de check:
- Kijk op mijnpensioenoverzicht.nl en zie direct waar je een klein pensioentje hebt opgebouwd van minder dan € 2,- per jaar.
Heb je ergens een pensioen van minder dan € 2 per jaar opgebouwd? Neem dan contact op met het pensioenfonds waar je dit pensioen hebt opgebouwd.
Vraag je pensioenfonds of jouw heel kleine pensioen komt te vervallen vanaf 1 januari 2019.
Zo ja, vraag je pensioenfonds wat de mogelijkheden zijn, bijvoorbeeld om het te laten uitbetalen, of om het samen te voegen met je pensioen dat je nu opbouwt (als je op dit moment werkzaam bent).
Of check eerst jouw arbeidsverleden.
Zoek je naar je arbeidsverleden?
Hoe kan ik mijn arbeidsverleden en pensioen in kaart brengen? Een tijdje geleden heb ik al besproken welke informatie te vinden is op mijnpensioenoverzicht.nl, maar wat moet je doen op het moment dat dit overzicht niet compleet is? Net als Indiana Jones gaan we op ontdekkingsreis en vinden we hopelijk de verloren schat waar we naar aan het zoeken zijn. Hierbij een aantal tips hoe je ‘vergeten’ pensioenopbouw boven water kunt halen.
Direct informatie van jouw pensioenfonds
We hebben een aantal pensioenfondsen voor je erbij gezocht. Klik op de button en ga direct naar de juiste pagina:
Wanneer mag je een klein pensioen afkopen?
Er zijn een paar uitzonderingen, waarin het afkopen van een klein pensioen wel is toegestaan:
- Zodra je met pensioen gaat, als je het eens bent met het voorstel.
- Wanneer je een partnerpensioen krijgt, als je het eens bent met het voorstel. Mits je na 1 januari 2007 bent gestopt met opbouwen.
- Wanneer je vijf jaar nadat je gestopt bent met pensioen opbouwen nog geen nieuwe pensioenuitvoerder hebt, als je het eens bent met het voorstel.
- Wanneer je gestopt bent met opbouwen vóór 1 januari 2018 en je twee jaar geen waardeoverdracht aanvraagt. Na die twee jaar mag het binnen zes maanden afgekocht worden, ook als je het er níet mee eens bent.
De afkoopgrens
Elk jaar verandert de hoogte van de afkoopgrens. In 2024 is de wettelijke afkoopgrens € 592,51 bruto op jaarbasis. Dit betekent dat je alleen in aanmerking kunt komen voor afkoop als je pensioen lager is dan dit bedrag. In 2023 was de wettelijke afkoopgrens € 594,89. De hoogte van je pensioen zie je terug op je Uniform Pensioenoverzicht (UPO), op de 'mijn-omgeving' van je pensioenfonds of op mijnpensioenoverzicht.nl van de overheid. Op deze website log je in met je DigiD.
Is pensioen afkopen slim?
Of je pensioen afkopen slim is? Dat hangt allereerst van de hoogte af van de afkoop die je krijgt. Een pensioenfonds bepaalt jouw afkoopbedrag aan de hand van verschillende afkoopfactoren. De hoogte van je afkoopbedrag hangt in veel gevallen af van:
- de levensverwachting van iemand uit jouw geboortejaar;
- je huidige leeftijd.
Een voorbeeld: je pensioen ontvang je bij jouw pensioenfonds vanaf 67 jaar. En stel dat men gemiddeld overlijdt op 85 jarige leeftijd. Dat betekent dat het pensioenfonds 18 jaar lang je pensioen uitbetaalt. Als je 150 euro op jaarbasis hebt opgebouwd, dan is dat 18 keer 150 euro = 2700 euro. Dus je afkoopsom is ook rond de 2700 euro. Maar ben je nog maar 25 jaar oud? Dan is de kans kleiner dat je 67 jaar wordt, dan wanneer je al 64 jaar bent. Je hebt immers meer jaren te overbruggen om nog 67 jaar te worden, en de pensioenleeftijd dus niet haalt. Daarom is een afkoop voor een jonger persoon vaak lager.
Belasting over je afkoop
Daarnaast betaal je in één keer belasting over je afkoop. Het belastingtarief is hoger als je de AOW-leeftijd nog niet hebt bereikt. Ook kan een afkoop invloed hebben als je toeslagen ontvangt, zoals zorgtoeslag. Dit komt omdat de hoogte van je toeslag gebaseerd is op je jaarinkomen. En dat is hoger als je een afkoop ontvangt.
Pensioen afkopen tot en met 2018: hoe werkte het voorheen?
Je pensioen is bedoeld als inkomen voor later als je je pensioenleeftijd bereikt. Eigenlijk is het dus niet de bedoeling om je pensioen eerder te laten uitbetalen. Over het algemeen was dit daarom ook niet mogelijk. In sommige situaties kon dit tot en met 2018 wel. Als je een klein pensioen had opgebouwd. Dit heet het 'afkopen van je pensioen'.
In 2018 was de afkoopgrens € 474,11 per jaar. Als je pensioen lager was dan dit bedrag, kon je mogelijk in aanmerking komen voor afkoop. Een afkoop van je pensioen werd aangeboden vanuit je pensioenfonds. In principe kun je dus niet zelf een afkoop aanvragen.
Wanneer kon je pensioen afkopen?
Je pensioen afkopen kon tot en met 2018 wanneer je pensioenfonds je benadert onder de volgende vier voorwaarden:
- Als je pensioen lager was dan de wettelijke afkoopgrens.
- Er had geen waardeoverdracht plaatsgevonden de twee jaar daarvoor.
- Als je langer dan twee jaar uit dienst was gemeld bij het bedrijf via waar je pensioen hebt opgebouwd.
- Na deze twee jaar moest de pensioenuitvoerder jou binnen zes maanden informatie verstrekken over de afkoop en de afkoop binnen deze zes maanden uitvoeren.
Het pensioenfonds maakte dan via een brief aan jou bekend of je in aanmerking kwam voor het afkopen van je pensioen. Zelf kon je hier ook naar informeren bij je pensioenfonds. Zij keken dan of je aan de voorwaarden voldeed en of zij akkoord konden gaan met een afkoop. Je kunt nog tot en met 2021 zo'n brief ontvangen (2 jaar nadat de regeling is gewijzigd).