10 Feiten over de btw die iedereen moet kennen

Iedereen betaalt btw

Btw staat voor Belasting Toegevoegde Waarde, in de volksmond wordt het ook wel omzetbelasting genoemd. Als je iets koopt, of dat nou bij de supermarkt of bij een kledingwinkel is, betaal je een prijs waar de btw bij is inbegrepen. Een voorbeeld: je koopt een nieuwe winterjas die 100 euro kost exclusief btw. Op de jas zit 21% btw, dus 21 euro. Jij betaalt dus 121 euro, waarvan 21 euro belasting. Dit bedrag draagt de verkoper later af aan de Belastingdienst.

Het algemene tarief is 21%

Voor 1 oktober 2012 was het algemene tarief 19%, maar het is verhoogd naar 21%. Dit is gedaan om extra belastinginkomsten te genereren. Deze stijging heeft in 2012 voor 1 miljard extra belastinginkomen gezorgd. In 2013 was dit 4,1 miljard. Ter compensatie voor ondernemers werd er een lagere inkomstenbelasting gerekend.

Er zijn drie soorten btw-tarieven

21%, 9% en het nultarief.

• 21% is het algemene tarief voor de meeste producten en diensten.
• 9% is het verlaagd tarief voor onder andere voedingsmiddelen, geneesmiddelen, agrarische producten, boeken, schoen-, kleding- en fietsreparatie, personenvervoer en kappersdiensten.
• 0% is het nultarief als de ondernemer zakendoet met het buitenland. Levert een ondernemer aan een particulier in het buitenland? Dan moet er wél btw over de goederen of diensten berekend worden.

Tip: Kijk eens wat vaker op je bonnetjes! Een fles cola is 9% btw, maar een fles wijn 21%. Sigaretten zijn ook 21%, maar een boek of tijdschrift dan weer 9%.

Op culturele dingen zit óók btw

Een uitje naar het circus, met het hele gezin naar de dierentuin of naar een voetbalwedstrijd van SC Heerenveen of Ajax; overal zit 9% btw op. Maar ook een uitje naar een attractiepark, speeltuin, bioscoop of concert bevat 9% btw. Er zijn plannen geweest om de btw van deze (luxe) uitjes te verhogen naar 21% btw, maar dit is uiteindelijk niet doorgegaan.

Het lage btw-tarief is ingesteld om belastingdruk voor lage inkomens te verminderen

De 9%-regel geldt met name voor producten en diensten die noodzakelijk zijn. Eerste levensbehoeften, zoals eten en drinken, maar ook goederen en diensten waarvan de overheid graag wil dat je die blijft kopen of huren, zoals boeken. Mensen die het niet zo breed hebben, betalen een groot deel van hun inkomen aan deze basisgoederen. Door deze goederen minder te belasten dan ‘luxe’ goederen, verdeelt de overheid de welvaart. Door dit mechanisme betalen de mensen met hogere inkomens een relatief groter deel van hun inkomen aan btw dan de mensen met een laag inkomen. Dit wordt ook wel een progressief stelsel genoemd.

Hoe hoger de btw, hoe duurder het product

Hoewel we er inmiddels allemaal aan gewend zijn, kreeg het plan in 2012 niet alle steun. Door de btw met twee procent te verhogen, werden alle huishoudens geraakt, omdat het leven in Nederland duurder werd. De koopkracht ging daardoor iets achteruit, het leven werd immers duurder. Dat betekende ook dat er minder werd uitgegeven.

Sommige ondernemers krijgen een vrijstelling

Voor sommige ondernemers is er de mogelijkheid een vrijstelling te krijgen. Vrijgesteld van btw zijn onder andere de kinderopvang, het onderwijs, de financiële dienstverlening en medische diensten. Even concreet: als jouw kind naar het basisonderwijs gaat, betaal je daar uiteraard geld voor. Maar je hoeft over dat bedrag niet nog eens 21% btw te betalen. Deze beroepsgroep is vrijgesteld. De schooldirecteur hoeft dus ook geen omzetbelasting te betalen aan de Belastingdienst voor de geleverde (onderwijs)diensten. Ook journalisten hebben in de meeste gevallen vrijstelling.

Bekijk ook onze blog over de KOR (kleineondernemersregeling).

Ondernemers doen per maand, per kwartaal of per jaar btw-aangifte

Afhankelijk van het soort onderneming en de hoogte van de omzet betaalt een ondernemer voor de Belastingdienst per maand, per kwartaal of per jaar omzetbelasting (btw). Ook als de ondernemer in die periode geen btw heeft betaald of ontvangen heeft, moet hij alsnog aangifte doen. Dit gebeurt via het aangifteprogramma of door middel van een boekhoudpakket. Het kan zijn dat iemand geld moet betalen, maar ook dat hij geld terugkrijgt.

Ondernemers krijgen soms (een deel) van de btw terug

Stel je hebt een eigen koeriersdienst waarbij je allerlei pakketjes of grote materialen naar bedrijven door heel Nederland brengt. Je stuurt een factuur met 21% btw. De klant betaalt je de btw en jij moet dat later afdragen aan de Belastingdienst. Maar… heb je een grote aankoop gedaan voor je zaak? Bijvoorbeeld een nieuwe auto of een nieuwe kar aangeschaft voor je bedrijf, dan mag je de btw van die nieuwe auto of kar aftrekken van je eigen btw en krijg je in het meest gunstige geval zelfs geld terug. Bekijk ook onze blog met 6 Tips Over Boekhouding.

EU-landen moeten voldoen aan Europese richtlijnen wat betreft de btw

Waarom onze btw-tarieven zijn zoals ze zijn, heeft te maken met Europese richtlijnen om op de meeste tarieven btw te heffen. Alle lidstaten in de EU moeten voldoen aan het standaard btw-tarief van 15%, wij zitten daar dus ruim boven met 21%. De lidstaten dragen maandelijks een klein percentage af van de door hen verkregen btw-gelden aan de Europese Commissie, het dagelijkse bestuur van de EU.

Meer informatie over btw en zakendoen in het buitenland vind je op deze pagina van de Belastingdienst.