Ik word dakloos, wat nu?
Dakloos, wat nu? We hebben er allemaal over gehoord: er zijn te weinig woningen in Nederland. Hierdoor slapen meer en meer mensen in tijdelijke woningen of bij familie en vrienden, maar officieel zijn ze dakloos. En op dit moment is er ook nog een groeiende groep economische daklozen, die een woning vaak – maar niet altijd - best kunnen betalen, maar niet kunnen vinden. Wat gebeurt er als je plotseling geen vaste woonplaats meer hebt en niet weet waar je terecht kan? In dit blog lees je alles over dakloos of thuisloos zijn en wat je kan doen als je (nog) geen zicht op een nieuwe, passende woning hebt.
Wanneer ben je dakloos of thuisloos?
Je kent misschien de termen (economisch) dakloos en thuisloos. Dit zijn twee verschillende dingen die op elkaar lijken, maar op een paar punten verschillen.
Dakloos
We noemen iemand dakloos als diegene geen vaste woonplaats of verblijfplaats heeft. Een dakloze heeft geen officieel adres om te wonen of te logeren en staat dus ook niet met een adres in het bevolkingsregister. Iemand die steeds wisselt van onderdak of woonplaats noemen we thuisloos.
Thuisloos
Een thuisloze staat soms wel ingeschreven in het bevolkingsregister, anders dan een dakloze. Vaak staat de inschrijving op het adres van familie, vrienden of kennissen of op de de plek waar persoonlijke spullen staan.
Vooral in steden als Amsterdam of Rotterdam wonen veel jongeren noodgedwongen samen met huisgenoten, wat niet altijd goed gaat of voor een langere termijn kan. Dan kan het gebeuren dat een thuisloze ook terecht komt bij de groeiende groep economische daklozen. Je ziet zowel economische daklozen met een baan als met een uitkering.
Praktische zaken om te regelen
Een briefadres bij jouw gemeente aanvragen
Ook als je geen vast woonadres hebt, is het belangrijk dat de post van de overheid bij je terecht komt. Belastingbrieven, je stempas of verkeersboetes: die moet je niet missen. In zo’n geval kan je aan de gemeente een briefadres doorgeven van vrienden, familie of een instelling waar je verblijft. Heb je geen adres om door te geven? Dan is het belangrijk om je op een ander briefadres in te schrijven. Dit kan je regelen bij de gemeente. Dan wordt al je post geleverd bij, bijvoorbeeld, het gemeentehuis.
Verzekeringen afsluiten
Dreig je (economisch) dakloos te worden of ben je bang voor dakloosheid? Dan is het juist extra verstandig om je goed te verzekeren. Zo moet iedereen in Nederland een basisverzekering voor zorg afsluiten, ook als je geen vaste woon- of verblijfplaats hebt. De meeste gemeenten hebben speciale verzekeringen voor mensen met een lager inkomen. Dan krijg je tegen een goede prijs-kwaliteitverhouding een zorgverzekering met ruime vergoedingen.
In Nederland moet een arts of zorgverlener alle medisch noodzakelijke en spoedeisende zorg bieden. Heb je geen zorgverzekering, maar wil je gratis hulp? De meeste gemeenten hebben een dokter voor daklozen. Deze geeft gratis informatie. Mocht er medische hulp nodig zijn dan kunnen er wel extra kosten bij komen.
Een dak boven je hoofd krijgen
Overnachtingsmogelijkheden
Per gemeente zijn er verschillende overnachtingsmogelijkheden. Zo zijn er inloophuizen, speciale noodopvang voor schrijnende gevallen en speciale plekken voor gezinnen. En natuurlijk de bekende nachtopvang van het leger des Heils. Op hun website kun je zelf de postcode invullen en dan zie je vanzelf waar je terecht kunt.
Een andere handige site is die van de opvangatlas. Hier vind je alle instanties die hulp verlenen aan daklozen. Zowel voor één nacht, als voor langere termijn.
Mogelijkheden om een vast huis te regelen
Een vast huis regelen kan lastig zijn, maar via een urgentieregeling kun je, als je dakloos bent, wel voorrang krijgen op sociale huurwoningen. Dat is per gemeente verschillend. Belangrijk is wel om je dan in te schrijven bij de woningbouwcorporatie die over de sociale huurwoningen gaat in jouw woonregio. In dit blog lees je meer over sociale huurwoningen.
Instanties waar je terecht kan
Meestal kun je terecht bij de gemeente waar je woont. Maar er zijn een hoop extra instanties en initiatieven die helpen met alle problemen en uitdagingen waar je als dakloze of thuisloze tegenaan loopt. Dit is per gemeente verschillend.
- Dakloos in Amsterdam: Check dan de website met de sociale kaart om precies te zien waar je terecht kunt per onderwerp.
- Dakloos in Den Haag: Kijk dan op de site van het Straat Consulaat om precies te zien hoe en waar je hulp kunt krijgen.
- Dakloos in Rotterdam: Voor dakloze Rotterdammers is er Centraal Onthaal, daar helpen ze je verder met de volgende stappen.
Dakloos en schulden
Controleer of je schulden hebt
Twijfel je of je schulden hebt? Dan is het slim om even te checken of je een BKR-registratie hebt. Het Bureau Krediet Registratie houdt bij welke leningen je hebt afgesloten. Denk aan creditcardleningen maar ook aan rood staan of studieleningen. Dat betekent dat - als je schulden hebt - het lastig wordt om een nieuwe lening af te sluiten. Als je wilt weten hoe het ervoor staat is het slim om deze gegevens op te vragen. Dat doe je via deze link.
Ben je dakloos en heb je schulden? Onderneem actie!
Als je schulden hebt en dakloos bent, dan kan het lastig zijn om hier weer uit te komen. Gelukkig is er wel hulp voorhanden. De maatschappelijke opvang kan je hier bijvoorbeeld mee helpen. Verder kun je zelf alvast proberen je schulden in kaart te brengen en een actieplan te maken dit stappenplan.
Dakloos en (bijna) geen werk? Vraag een daklozen uitkering aan
In Nederland heb je recht op een bijstandsuitkering als je aan de volgende voorwaarden voldoet:
- je woont de meeste tijd van het jaar in Nederland;
- je bent 18 jaar of ouder;
- je hebt niet genoeg inkomen of vermogen om voor jezelf te zorgen;
- je komt niet in aanmerking voor een andere voorziening of uitkering waarmee je rond kan komen;
- je zit niet in de gevangenis of een huis van bewaring;
- je hebt een briefadres;
- je staat ingeschreven bij een gemeente (BRP).
Waar vraag ik een uitkering aan als dakloze?
De uitkering kun je aanvragen bij de gemeente of via werk.nl. Je moet dan wel denken aan de volgende zaken:
- een geldig identiteitsbewijs (paspoort of identiteitskaart, geen rijbewijs)
- gegevens over je financiën (bijvoorbeeld afschriften van uw bankrekening)
- gegevens over je woon- of leefsituatie;
- opgave van de plekken waar je hebt geslapen en waar je de komende nachten gaat slapen
Hoe hoog is de daklozen-uitkering?
De uitkering van dak- en thuislozen is evenveel als de algemene bijstandsuitkering. Maar als je geen woonkosten of kosten voor de nachtopvang hebt dan wordt de uitkering verlaagd. In de praktijk komt dat meestal neer op 20% minder uitkering dan mensen met een vast woon- of logeerplek. Je gemeente kan ook besluiten je bijstand ‘in natura’ uit te keren. Dit betekent dat je een slaapplaats of spullen ontvangt in plaats van geld. Ook kan het zijn dat je bijstandsuitkering wekelijks wordt uitbetaald in plaats van maandelijks.
Lees hier ons artikel met alle informatie over de bijstandsuitkering:
Alles over de Bijstand
De bijstandsuitkering is een financieel vangnet voor mensen zonder andere inkomsten. Het biedt ondersteuning voor de basisbehoeften zoals huur, energie, boodschappen, en kleding. Je hebt recht op bijstand als je geen aanspraak kunt maken op andere uitkeringen. Het doel van de bijstand is om tijdelijk financiële steun te bieden totdat je nieuw werk hebt gevonden. Je inkomsten worden aangevuld. In dit artikel lees je alles over het aanvragen van bijstand, de hoogte van de uitkering en bijzondere bijstand.