Navigatie overslaan

Pensioen bij scheiding: wat gebeurt er na overlijden? (nieuwe regels!)

Foto van auteur Suzanne van Remmen door Suzanne van Remmen||13.144 x gelezen

Denk aan jouw pensioen bij scheiding! Hoe zit het precies wanneer een ex-partner overlijdt? Zo kregen wij de volgende vraag:

"Ik lig in scheiding. Mijn pensioen wordt over de huwelijkse periode verdeeld tussen mij en mijn ex-partner. We krijgen dus ieder de helft van elkaars pensioen. Wat gebeurt er met het geld als mijn ex-partner overlijdt?"

Aan overlijden denken we over het algemeen niet graag. Maar soms is het nodig. In het geval van een scheiding en je pensioen, bijvoorbeeld.

scheiding - twee mensen bank ring
Foto door Cottonbro Studio (Pexels)

Als je in scheiding ligt, dan geldt het volgende voor jou:

Ben je gescheiden na 1995? Dan valt je scheiding onder de 'wet verevening pensioenrechten bij scheiding'. Dit betekent dat je ex-partner recht heeft op de helft van het door jou opgebouwde pensioen over de huwelijkse periode. Van deze regel kan worden afgeweken, door een andere verdeling te kiezen. 70 procent tegenover 30 procent bijvoorbeeld. Of je ziet af van het opgebouwde pensioen van je ex-partner. Zolang je geen afspraken maakt bij de echtscheiding over het pensioen, blijft de verdeling fifty-fifty.

Het pensioenfonds keert uit aan je ex-partner

In de meeste gevallen werkt het zo: Meld je je scheiding binnen twee jaar bij je pensioenfonds? (Dat kun je doen via dit formulier.) Dan verdeelt het pensioenfonds het geld voor jullie en keert het ook rechtstreeks aan jullie beide uit. De uitkering van het pensioen start op het moment dat degene die pensioen heeft opgebouwd, met pensioen gaat. Staat het pensioen dan niet op je eigen naam als ex-partner? Nee. Je ontvangt het pensioen van je ex-partner zolang je ex-partner het pensioen ontvangt.

Een voorbeeld:

Janine en Hedo gaan scheiden. Hedo heeft pensioen opgebouwd bij pensioenfonds Y. Ze verdelen het pensioen fifty-fifty. Zowel Hedo als Janine krijgt het pensioen uitgekeerd als Hedo met pensioen gaat. Janine is in die zin afhankelijk van wanneer Hedo met pensioen gaat.

Overlijdt Janine vroegtijdig? Dan gaat het pensioenbedrag dat voor Janine bestemd was, terug naar Hedo. Hij krijgt dus weer zijn hele pensioen uitgekeerd.

Overlijdt Hedo vroegtijdig? Dan wordt er gekeken of er een partnerpensioen hoort bij het pensioen van Hedo. Mogelijk krijgt Janine daar een deel van. Over het partnerpensioen staat verderop meer uitgelegd.

Jouw eigen pensioen en verdeling bij overlijden

Is jouw pensioen verdeeld, krijg je het uitgekeerd en komt je ex-partner te overlijden? Vanaf het moment van overlijden krijg je zelf weer het hele pensioenbedrag overgemaakt. Het geld dat je zelf hebt opgebouwd, komt dus bij je terug.

Let op! In sommige gevallen werkt het anders (conversie)

Misschien hebben jij en je ex-partner gekozen voor conversie van het pensioen bij scheiding. Dit betekent dat de verdeling ook plaats heeft gevonden. Het bedrag dat voor de ex-partner is, is omgezet naar een eigen pensioen op eigen naam. In het geval van conversie zijn alle koordjes doorgeknipt met de ex die pensioen heeft opgebouwd.

Een voorbeeld:

Margriet gaat scheiden van Jan. Margriet heeft een pensioen opgebouwd bij pensioenfonds X met een totale waarde van 100.000 euro. Bij de scheiding verdelen zij het opgebouwde pensioen en ze kiezen voor conversie. Ze krijgen dus allebei de waarde van 50.000 euro bij pensioenfonds X op hun eigen naam. Dit betekent dat Margriet het pensioen krijgt op haar pensioendatum, en Jan zijn deel krijgt op zijn pensioendatum. Als Jan vroegtijdig overlijdt, dan vloeit het bedrag van 50.000 euro niet terug naar Margriet. Het bedrag is immers omgezet naar een 'eigen' pensioen.

Het pensioen van je ex-partner en overlijden

Ben je de ex-partner en krijg je een pensioen van je ex-uitgekeerd? Op het moment dat je ex-partner overlijdt, stopt het pensioen dat je via hem of haar ontvangt. Vaak heeft een pensioenfonds ook een nabestaandenpensioen of partnerpensioen in de pensioenregeling opgenomen. Ook als ex-partner kun je hier recht op hebben. Overlijdt je ex-partner? Dan heb je dus mogelijk recht op een (deel van het) nabestaandenpensioen. Het verschilt uiteraard per regeling, het kan zijn dat je als ex-partner recht hebt op het opgebouwde partnerpensioen tot scheidingsdatum. Je bent hier als het goed is over geïnformeerd op het moment van scheiden. Informeer bij het pensioenfonds of je ergens recht op hebt.

Nieuwe regels verdelen pensioen per januari 2027

Het is bijna zeker dat op 1 januari 2027 de Wet Verevening Pensioenrechten wordt vernieuwd. Men vindt dat het makkelijker gemaakt moet worden om pensioen verdeeld te krijgen. (Let op: deze ingangsdatum is wederom uitgesteld.)

Verandering 1: pensioenverdeling ouderdomspensioen

Het idee is om het pensioen automatisch te verdelen. En om ieders eigen pensioenrechten te maken. Conversie dus, zoals hierboven beschreven. Hierdoor ben je niet meer afhankelijk van je ex-partner wanneer je pensioen krijgt. Is een partnerpensioen op opbouwbasis aanwezig?

Verandering 2: het bijzonder partnerpensioen (pensioen bij overlijden voor de ex-partner)

Ook het partnerpensioen voor de ex-partner wordt veranderd: voorheen kreeg de ex-partner het partnerpensioen dat was opgebouwd tot de scheidingsdatum. Dit wordt aangepast naar de helft over de huwelijkse periode.

Een voorbeeld oude situatie:

Martijn heeft pensioen opgebouwd vanaf 2000. Hij gaat trouwen in 2006 en gaat scheiden in 2009.Als Martijn overlijdt, heeft zijn ex recht op het opgebouwde partnerpensioen van 2000 t/m de scheidingsdatum in 2009.De rest van het opgebouwde partnerpensioen gaat naar een nieuwe partner, of kan Martijn op pensioendatum uitruilen voor een hoger eigen pensioen.

Een voorbeeld nieuwe situatie:

Martijn heeft pensioen opgebouwd vanaf 2000. Hij gaat trouwen in 2006 en gaat scheiden in 2009Als Martijn overlijdt, heeft zijn ex recht op de helft van het opgebouwde partnerpensioen vanaf de trouwdatum in 2006 t/m de scheidingsdatum in 2009.De rest van het opgebouwde partnerpensioen gaat naar een nieuwe partner, of kan Martijn op pensioendatum uitruilen voor een hoger eigen pensioen.

Direct inloggen bij je pensioenfonds

Lig jij in scheiding en wil je uitzoeken hoe het met je pensioen zit? Hieronder staan linkjes naar een aantal grote pensioenfondsen.

Nieuwsbrief met handige financiële tips ontvangen?