Samen of apart belastingaangifte doen na een scheiding?

De mogelijkheden van samen of apart belastingaangifte doen

Wanneer ben je niet meer elkaars fiscaal partner en wat voor gevolgen heeft het?

Als jij of je partner het scheidingsverzoek hebt ingediend én jullie staan niet meer op hetzelfde adres ingeschreven, ben je officieel geen fiscaal partner meer. Maar hoe doe je dan de belastingaangifte? Bij de eerstvolgende belastingaangifte mag je voor de laatste keer samen belastingaangifte doen. In het jaar erna niet meer.

Voorbeeld: Je bent in juli 2023 officieel gescheiden van je partner en jullie wonen niet meer bij elkaar. Dan mag je in 2024 nog samen belastingaangifte doen over het jaar 2023. Sta je in 2024 nog op hetzelfde adres ingeschreven? Dan mag je over het jaar 2024 óók nog samen belastingaangifte doen. Het fiscaal partnerschap stopt namelijk pas als je niet meer op hetzelfde adres ingeschreven staat.

Wanneer is het slim om nog een jaar samen belastingaangifte te doen?

Het voordeel van samen aangifte doen, is dat je de gezamenlijke inkomsten en aftrekposten kan verdelen. Daarmee zal je in veel gevallen meer geld overhouden dan wanneer je zonder fiscaal partner belastingaangifte doet. Vaak is de gezamenlijke aangifte ook makkelijker. Je hoeft de gezamenlijke aftrekposten niet onderling te verdelen. Denk bijvoorbeeld aan taxatiekosten als jullie besluiten het huis te verkopen

Wat moet je doen als je niet meer samen met je ex-partner belastingaangifte wilt doen?

Dan doe je gewoon alleen belastingaangifte voor jezelf. Over het gehele jaar, dus ook de periode dat je nog wel fiscaal partner was. Let er wel op dat je misschien alsnog de inkomensgegevens van je ex-partner moet invullen. Dus houdt dit bij de hand. De inkomsten en aftrekposten worden niet meer verdeeld. 

Hebben jullie samen een eigen woning? Geef dan aan dat je voor 50% eigenaar bent. En betalen jullie beide de helft van de rente? Geef dan de helft van de betaalde rente aan. 

Dit geldt alleen wanneer u een deel van het jaar fiscaal partner bent geweest en niet het gehele jaar.

Enkele tips:

• Vul de aangifte in waarbij je het hele jaar elkaars fiscale partner bent en vul de aangifte nog een keer in, maar dan alsof je geen fiscale partner hebt, om te zien welke van de twee het meest gunstig voor je is.
• Heb je je ex-partner ooit gemachtigd om belastingaangifte voor je te doen? Trek je machtiging in.
• Kent jouw ex-partner je DigiD wachtwoord? Dan is het slim om je wachtwoord te veranderen.
• Heb je een nieuw rekeningnummer? Geef dit door via Mijn Toeslagen en Mijn Belastingdienst.

Welke zaken veranderen voor de belastingaangifte na een scheiding?

Fiscaal partnerschap

Scheiden heeft fiscale gevolgen, omdat je niet langer elkaars fiscale partner bent. Maar wees gerust, scheiden hoeft niet per se te betekenen dat je minder fiscale voordelen hebt. Omdat je nu alleen belastingaangifte doet, heb je misschien recht op andere heffingskortingen of aftrekposten. 

Hypotheekrenteaftrek en eigen woonforfait

Hebben jullie samen een koopwoning? Dan kan dit invloed hebben op de hypotheekrenteaftrek en de eigen woonforfait. Hier lees je hoe je belastingaangifte doet als je uit elkaar gaat met een koophuis. 

Als je de overwaarde niet gebruikt om je nieuwe hypotheek te verlagen, loop je het risico om het recht op hypotheekrenteaftrek te verliezen over het bedrag van de overwaarde. Dit komt doordat de overwaarde gezien wordt als eigen geld dat je inbrengt bij de financiering van je nieuwe woning.

Je kunt op de website van de Belastingdienst berekenen wat in jouw situatie het slimst is om te doen met de overwaarde en hoe dit van invloed kan zijn op je belastingvoordelen. Het is verstandig om deze berekening te maken voordat je besluit wat je met de overwaarde gaat doen.

Partneralimentatie

Als je alimentatie betaalt of ontvangt, heeft dit gevolgen voor je belastingaangifte. De ontvangen alimentatie wordt meestal gezien als belastbaar inkomen, terwijl de betaalde alimentatie vaak aftrekbaar is.

Kinderalimentatie

Bij kinderalimentatie gelden andere regels dan bij partneralimentatie. De kinderalimentatie die je ontvangt of afdraagt voor jullie kinderen, heeft geen gevolgen voor de belastingaangifte. Je geeft deze alimentatie dus niet op. Dit betekent ook dat de betaalde kinderalimentatie niet fiscaal aftrekbaar is.

Toeslagen

Na een scheiding kan de hoogte van je besteedbaar inkomen veranderen. Dit kan ervoor zorgen dat je recht hebt op toeslagen, zoals huurtoeslag of zorgtoeslag. 

Belastingvoordelen voor kinderen

Als je kinderen hebt, kunnen er wijzigingen zijn in de manier waarop je belastingvoordelen voor kinderen claimt, zoals kinderbijslag en kinderopvangtoeslag.

Verdeling van aftrekposten

Aftrekposten zoals hypotheekrente of andere gezamenlijke uitgaven moeten mogelijk worden verdeeld tussen jou en je ex-partner, afhankelijk van de afspraken die zijn vastgelegd in het echtscheidingsconvenant.

Hoe geef je aan de Belastingdienst een scheiding door?

Je bent officieel gescheiden op het moment dat de echtscheiding is uitgesproken door de rechter en de echtscheidingsbeschikking is ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand. Dit is de officiële bevestiging van de beëindiging van het huwelijk. Totdat deze echtscheidingsbeschikking is ingeschreven, ben je nog steeds juridisch getrouwd, zelfs als je al apart woont of afspraken hebt gemaakt over de scheiding. Tot die tijd doe je samen belastingaangifte. 

Zodra je officieel bent gescheiden, kan je je scheiding doorgeven aan de Belastingdienst. Dit doe je als volgt:

• Log in op Mijn Belastingdienst
  Ga naar de website van de Belastingdienst en log in op Mijn Belastingdienst met je DigiD.

• Ga naar Mijn gegevens
  Eenmaal ingelogd, ga je naar het tabblad 'Mijn gegevens'.

• Wijzig je burgerlijke staat
  Zoek naar de optie om je burgerlijke staat te wijzigen en geef aan dat je gescheiden bent.Wijzig je burgerlijke staat

• Vul de benodigde informatie in
  Vul de gevraagde gegevens in over je scheiding, zoals de datum van de scheiding en eventuele andere relevante details.

• Controleer en verstuur
  Controleer alle ingevulde informatie zorgvuldig en verstuur de wijziging naar de Belastingdienst.