Ouderschapsverlof: dit moet je weten (betaald en onbetaald)

Wat is ouderschapsverlof?

Ouderschapsverlof is iets anders dan bevallingsverlof of geboorteverlof. Ouderschapsverlof kun je namelijk nog opnemen tot je kind 8 jaar is. Het is voor beide ouders, dus vaders en meemoeders (lesbische partner) hebben ook recht op ouderschapsverlof. Je kunt dit verlof ook krijgen voor je adoptiekind, pleegkind, stiefkind of erkend kind. In dit soort situaties is het wel van belang dat je kind bij jou woont volgens de basisregistratie.

Je kunt ouderschapsverlof zien als extra uren die je kunt inzetten om meer tijd met je gezin door te brengen zodra je werkleven weer is begonnen. Die extra tijd is natuurlijk erg fijn als je kind ontroostbaar is en jij amper aan nachtrust toe komt of als hij of zij het lastig vindt om naar de kinderopvang te gaan. Of als je natuurlijk simpelweg meer tijd met je gezin wilt doorbrengen.

Hoeveel uur ouderschapsverlof jij kunt opnemen, hangt af van het aantal uur dat jij per week werkt. Ouders of verzorgers krijgen maximaal 26 keer het aantal uren dat zij per week werken. Stel je hebt een contract van 24 uur per week, dan heb je recht op 26 x 24 = 624 uur ouderschapsverlof.

Betaald ouderschapsverlof: nieuwe regeling augustus 2022

Voorheen was het verlof voor eigen rekening, maar de wet voor ouderschapsverlof verandert vanaf 2 augustus 2022. Ouders hebben nog steeds recht op 26 werkweken ouderschapsverlof, maar krijgen hiervan 9 weken betaald. Je moet hiervoor wel in loondienst zijn, want je ontvangt een uitkering van UWV via je werkgever. Die 9 weken betaald ouderschapsverlof moeten wel in het eerste jaar na de geboorte van je kind worden opgenomen. De uitkering is 70 procent van je dagloon en maximaal 70 procent van het maximumdagloon (dat is dus maximaal €4.178,30 bruto per maand in 2024).

Verwacht of heb je een tweeling? Dan heb je dus ook recht op twee keer ouderschapsverlof.

Het is nog handig om te weten dat je werkgever een stem heeft in welke dagen jij opneemt. Het moet roostertechnisch wel passen. Vaak krijg je een ‘nieuw’ rooster. Dit rooster geldt dan gedurende je hele ouderschapsverlof. Je mag zelf weten hoe én wanneer je het verlof opneemt. Denk hierbij aan halve of hele dag verlof, iedere week één verlofdag of één dag in de maand of uren opgedeeld in een aantal perioden.

De voor- en nadelen van verlof

Zoals eigenlijk aan alles, zitten er aan ouderschapsverlof ook voor- en nadelen. Een groot voordeel van ouderschapsverlof is natuurlijk dat je extra tijd met je gezin kunt doorbrengen. Sommige kinderen hebben extra (medische) zorg nodig, waardoor jouw aanwezigheid onmisbaar is.

En hoewel we vaak denken dat we allemaal op die roze of blauwe wolk belanden na de komst van een kind, is het tegendeel voor sommige kersverse gezinnen waar. De gebroken nachten, nieuwe gezinsstructuur en de bevalling kunnen erg zwaar zijn. Ouderschapsverlof is dé uitkomst voor ouders die voor een bepaalde periode minder uur willen werken.

Het nadeel van ouderschapsverlof is onder andere dat je maandelijks minder inkomsten ontvangt. Tot augustus 2022 zijn alle opgenomen uren voor je eigen rekening. De uren worden letterlijk van je salaris ingehouden. Hoeveel je minder zal verdienen, hangt dus af van je uurloon. Lagere inkomsten kunnen er wel weer voor zorgen dat je recht hebt op (hogere) toeslagen. Denk hierbij aan huurtoeslag, zorgtoeslag, kinderopvangtoeslag en kindgebonden budget. Geef wijzigingen in je inkomen dus altijd op tijd door aan de Belastingdienst.

Hoe bereken je ouderschapsverlof?

Je hebt gelezen dat je recht hebt op maximaal 26 keer het aantal uur dat je per week werkt. Maar wat nu als je besluit om tijdens je ouderschapsverlof meer of minder te gaan werken? Dan is een nieuwe berekening nodig. Je hebt dan namelijk recht op meer of minder uren verlof.

Stel je werkte voorheen 24 uur. Dan vermenigvuldig je dit met 26. Dan heb je dus recht op die 24 x 26 = 624 uur ouderschapsverlof. Als je besluit om 16 uur per week te gaan werken, zul je verlofuren moeten gaan inleveren. Hiervoor bereken je eerst hoeveel verlofuren je al hebt opgenomen. Laten we ervan uitgaan dat je 5 weken verlof hebt gehad. Vermenigvuldig dan 5 (weken) met 24 (uur). Je komt uit op 5 x 24 = 120 uur. Om het resterende aantal uur ouderschapsverlof te berekenen, trek je 120 van 624 af. Dat is 624 - 120 = 504 uur. Het resterende aantal uur deel je nu door het aantal uur dat je voorheen per week werkte (24 uur). 504 : 24 = 21. Je hebt dan nog recht op 21 weken ouderschapsverlof van 16 uur per week.

Er zijn ook handige tools die je kunt gebruiken om te berekenen op hoeveel uur ouderschapsverlof je recht hebt. Klik hier om je ouderschapsverlof te berekenen, ook als je meer of minder gaat werken.

Ouderschapsverlof aanvragen

Als je in oktober gebruikt wilt maken van ouderschapsverlof zul je dit in augustus moeten aanvragen bij je werkgever. Je vraagt ouderschapsverlof tenminste 2 maanden van tevoren aan. Bij je aanvraag kun je aangeven of je betaald of onbetaald ouderschapsverlof (of beiden) wilt opnemen. Een werkgever mag je verzoek niet weigeren. Je werkgever mag wel een andere ingangsdatum en een andere urenverdeling aan je voorstellen.

Het kan zijn dat je werkloos raakt tijdens je ouderschapsverlof. Je recht op ouderschapsverlof vervalt direct op de 1e dag van je werkloosheid.

Als je in een re-integratieproces zit, heb je wettelijk gezien recht op het opnemen van ouderschapsverlof. Dit is alleen niet altijd bevorderlijk voor de samenwerking tussen jou en je werkgever. Je werkgever zal er namelijk voor willen zorgen dat jij zo snel mogelijk weer aan het werk gaat. Jij bent dan ook verplicht hieraan mee te werken.

Wij hopen dat je nu alles weet over ouderschapsverlof en dat je onbezorgd kunt genieten van die extra tijd met jouw kleine.