Navigatie overslaan

Uit elkaar en een koophuis. Wat nu?

Foto van auteur Mark Liebman door Mark Liebman||1.266 x gelezen

Uit elkaar met een koophuis. Er komt veel op je af wanneer je relatie uitgaat. Zeker als jullie samen een koopwoning bezitten. Niet alleen emotioneel, maar ook praktisch. Gaan jullie het huis verkopen? Blijft één van jullie erin wonen? Het laatste waar je aan denkt, is de belastingaangifte. Hoe moet dat dan?! Geen paniek! In dit blog lees je hoe je hiermee om moet gaan.

uit elkaar koophuis - stelletje serieus op bank
Foto door Klaus Nielsen (Pexels)

Fiscaal partner

Als je getrouwd bent of als je elkaars geregistreerd partner bent, zijn jullie voor de inkomstenbelasting elkaars fiscale partner. Maar je kunt ook elkaars fiscale partner zonder getrouwd te zijn. Bijvoorbeeld als jullie een eigen huis hebben waar jullie beiden in wonen. Er zijn nog meer mogelijkheden om elkaars fiscale partner te zijn. Kijk hier voor de volledige lijst.

Als elkaars fiscale partner moet je samen de aangifte inkomstenbelasting doen. Het is dus belangrijk om dit te weten.

 

Uit elkaar gaan en fiscaal partnerschap

Wel getrouwd en geregistreerd partner

Waren jullie getrouwd of elkaars geregistreerd partner en gaan jullie uit elkaar? Dan stopt het fiscaal partnerschap zodra:

  1. Er een verzoek tot echtscheiding, een verzoek van scheiding van tafel en bed, of een verzoek om het geregistreerd partnerschap te laten ontbinden bij de rechtbank is ingediend; en als
  2. Jullie niet meer op hetzelfde adres staan ingeschreven.

Let op, je bent nog wel fiscale partners wanneer:

  1. Je niet meer op hetzelfde adres woont, maar nog geen verzoek bij de rechtbank hebt ingediend;
  2. Er is een verzoek bij de rechter ingediend, maar jullie wonen nog wel op hetzelfde adres. Als je het verzoek hebt ingediend, dan moet je nog steeds samen aangifte doen. Dit heet ook wel 'duurzaam gescheiden leven'.

Niet getrouwd of geregistreerd partner

Zijn jullie niet getrouwd, of zijn jullie niet elkaars geregistreerd partner, maar zijn jullie wel elkaars fiscale partner? Dan stopt het fiscaal partnerschap zodra een van jullie zich op een ander adres inschrijft.

Uit elkaar gaan en de eigen woning

Als je uit elkaar gaat, moet je aan veel dingen denken. Als je uit elkaar gaat wanneer je samen een koophuis hebt, moeten er ook keuzes worden gemaakt. Wordt het huis verkocht? Of blijft een van jullie er nog in wonen? En hoe zit dat dan met de hypotheekbetalingen? De afspraken die jullie hierover maken, leg je in een echtscheidingsconvenant vast. Hierin worden de afspraken schriftelijk opgeslagen. De Belastingdienst heeft hier een aantal tips waar je dan aan kunt denken.

Welke keuzes je maakt wanneer je uit elkaar gaat met een koopwoning, hangt van jullie situatie en wensen af.

Er zijn de volgende situaties mogelijk:

  1. Jullie blijven beiden eigenaar van de woning;
  2. Jij wordt alleen eigenaar van de woning;
  3. Jouw ex wordt eigenaar van de woning;
  4. De woning wordt verkocht.

Laat je hierover goed adviseren, zodat jullie de beste keuze kunnen maken wanneer je uit elkaar gaat met een koophuis. Kijk bijvoorbeeld hier voor meer informatie of vraag het na bij je advocaat. In sommige gevallen wil je misschien een mediator. Dit is iemand die gesprekken tussen jou en je ex-partner begeleidt en de afspraken voor jullie opschrijft. Een mediator kan helpen om te zorgen dat een ingewikkeld gesprek toch goed verloopt.

Uitkoop: als één van jullie eigenaar blijft van de woning

De één kan de ander ook 'uitkopen'. Dit betekent dat bijvoorbeeld jij in je eentje eigenaar blijft van de woning, en je dan geld moet betalen aan je ex-partner. Als je daar geld voor leent, let er dan op dat deze lening geen aflossingsvrije lening is (tenzij je die al had voor 2013). Je hebt dan namelijk geen recht op de hypotheekrenteaftrek. Neem je de hypotheek van jouw ex over, dan moet je er ook op letten dat deze niet aflossingsvrij is. Voor meer informatie, kijk je hier.

De aangifte inkomstenbelasting en uit elkaar gaan

De belastingaangifte in het jaar van uit elkaar gaan

De belastingaangifte in het jaar van uit elkaar gaan is erg uitdagend. Dit is vooral moeilijk omdat je waarschijnlijk geen zin meer hebt om met je ex samen te werken aan de belastingaangifte. Maar er komen ook veel zaken bij kijken waar rekening gehouden mee moet worden.

Je hebt vaak twee mogelijkheden:

  1. Gezamenlijk belastingaangifte doen
  2. Apart belastingaangifte doen

1. Gezamenlijk belastingaangifte doen

Eindigt het fiscale partnerschap gedurende het jaar? Dan mogen jullie ervoor kiezen om voor dat jaar het hele jaar elkaars fiscaal partner te zijn. Let er wel op dat je bijvoorbeeld de ontvangen en betaalde partneralimentatie in de aangifte aangeeft!

Voordelen van gezamenlijk aangifte doen in het jaar van uit elkaar gaan:

  • Je behoud fiscaal partnerschap voor het hele jaar
  • Je kunt gezamenlijke inkomsten en aftrekposten verdelen zodat jullie zo min mogelijk belasting betalen
  • Volgens de Belastingdienst worden bij de keuze voor het hele jaar fiscaal partnerschap de minste fouten in de aangifte gemaakt.

2. Apart belastingaangifte doen

Als jullie niet het hele jaar elkaars fiscale partner willen zijn, dan doen jullie voor het hele jaar apart aangifte. Dit is ook zo als jullie voor een deel van het jaar nog elkaars fiscale partner waren. In jullie eigen aangifte geven jullie ieder jullie eigen inkomen en aftrekposten op. Er kan dus niet zoals bij het fiscaal partnerschap gezamenlijk inkomen en aftrekposten tussen jullie op de meest gunstige wijze worden verdeeld.

Enkele tips:

  • Vul de aangifte in waarbij je het hele jaar elkaars fiscale partner bent en vul de aangifte nog een keer in, maar dan alsof je geen fiscale partner hebt, om te zien welke van de twee het meest gunstig voor je is.
  • Maak duidelijke afspraken hoe je het totale belastingvoordeel met elkaar verrekent als je voor fiscaal partnerschap kiest.
  • Vind je het lastig? Besteed het uit aan een belastingadviseur.

De belastingaangifte na het jaar van uit elkaar gaan

In de jaren na het einde van het fiscaal partnerschap doen jullie ieder jullie eigen belastingaangifte. Hierin geven jullie ieder jullie eigen inkomen en aftrekposten op.

De aangifte inkomstenbelasting en de eigen woning: verschillende situaties

Hoe moet je de woning in de belastingaangifte aangeven nadat jullie uit elkaar gaan? Het hangt af van de gemaakte afspraken in het echtscheidingsconvenant. Wil je weten wat voor jouw situatie geldt? Bekijk het hier op website van de Belastingdienst!

Jullie bezitten samen het huis en één van jullie blijft er wonen

Als één van jullie in het huis blijft wonen, hou dan met de volgende zaken rekening:

  • Als jullie samen een huis bezitten en één van jullie blijft er wonen, dan kunnen jullie allebei jullie eigen deel van de betaalde hypotheekrente aftrekken van de inkomstenbelasting.
  • Degene die niet meer in het huis woont, mag voor maximaal 2 jaar zijn deel van de hypotheekrente af blijven trekken. Dit heet ook wel de scheidingsregeling.
  • Na 2 jaar gaat het aandeel binnen de lening wat van de ex was (die er niet woont) naar box 3. Dus het aandeel van de lening van degene die er blijft wonen en de rente betaalt blijft in box 1.

Let op:

  • Als je meer hypotheekrente betaalt dan jouw deel en er geen afspraken zijn gemaakt in het echtscheidingsconvenant over wie verantwoordelijk is voor de betaling van deze extra kosten, dan kan je deze extra kosten niet aftrekken als betaalde partneralimentatie. Er is in dat geval dus geen sprake van een onderhoudsverplichting.
  • Er is echter wel een "regresvordering" op jouw ex-partner. Dit betekent dat jouw ex-partner jou het te veel betaalde bedrag moet terugbetalen. Het bedrag van deze vordering moet je aangeven in box 3 van jouw belastingaangifte.

Jouw ex bezit het hele huis en jij blijft er wonen

Als je ex-partner het hele huis bezit en jij blijft er wonen, dan heb je geen recht op hypotheekrenteaftrek. Volgens de scheidingsregeling mag je ex-partner de hypotheekrente voor maximaal 2 jaar na zijn vertrek blijven aftrekken. Na deze 2 jaar gaat de lening van box 1 naar box 3, waardoor de betaalde rente niet meer aftrekbaar is. Het aandeel in het bezit van de woning gaat ook naar box 3 na 2 jaar.

Jij bezit het hele huis en jij blijft er wonen

Bezit jij het hele huis, draag jij de hele schuld en blijf jij in het huis wonen? Dan blijf jij het volledige eigenwoningforfait aangeven en kun je de volledige hypotheekrente af blijven trekken.

Jij bezit het hele huis en jouw ex blijft er wonen

Bezit jij het hele huis en blijft jou ex er wonen? Dan mag je volgens de scheidingsregeling voor maximaal 2 jaar na jouw vertrek de hypotheekrente af blijven trekken. Na 2 jaar gaat jouw lening van box 1 naar box 3. Dit betekent dat de betaalde rente niet meer aftrekbaar is. Na 2 jaar gaat het aandeel in het bezit van de woning ook naar box 3.

Jouw ex blijft in het huis en jij koopt een huis

Koop je binnen die 2 jaar een nieuw huis? Dan kun je volgens de scheidingsregeling 2 jaar voor beide huizen de hypotheekrente aftrekken bij de belastingaangifte. Na 2 jaar gaat jouw lening van box 1 naar box 3. Dit betekent dat de betaalde rente niet meer aftrekbaar is. Na 2 jaar gaat het aandeel in het bezit van de woning ook naar box 3.

Jouw ex blijft in het huis wonen en verhuist binnen 2 jaar en het huis wordt verkocht

Verhuist jouw ex binnen 2 jaar en wordt het huis verkocht? Dan wordt het wat ingewikkelder.

Verlaat jouw ex de woning en staat de woning te koop? De woning die te koop staat, mag je in de belastingaangifte als eigen woning en daarmee de hypotheekrente opgeven gedurende maximaal 3 jaar na het kalenderjaar waarin jouw ex de woning heeft verlaten. Let op de eigenwoningforfait wordt op € 0,- gezet.

Let op! Bij de verkoop van het huis krijg je te maken met de bijleenregeling. De bijleenregeling betekent dat je de overwaarde van jouw huis in jouw nieuwe koophuis moet stoppen. Kom je geld tekort, dan kun je dit lenen. Leen je meer, dan heb je over dit meerdere geen hypotheekrenteaftrek

Tot slot: vergeet de toeslagen en heffingskortingen niet!

Uit elkaar gaan betekent ook veranderingen op het gebied van de toeslagen en heffingskortingen. Wil je weten wat dit voor jou betekent? Kijk dan hier voor de toeslagen en kijk hier voor de heffingskortingen.

Ben je geholpen met dit blog?

Gerelateerde categorieën:Relaties
Wij doen ons best om correcte en actuele informatie te geven. Ondanks constante zorg en aandacht is het mogelijk dat informatie die wordt gepubliceerd onvolledig of onjuist is. Wij aanvaarden geen aansprakelijkheid voor onjuiste of onvolledige informatie of voor een verkeerd gebruik of verkeerde interpretatie van de informatie in de blogs.

Vragen die anderen ook hebben

Dit is mogelijk ook interessant voor je

Over Kandoor

Nieuwsbrief met handige financiële tips ontvangen?

Kandoor beantwoordt 1.5 miljoen vragen per jaar

Meer dan 1.5 miljoen vragen per jaar

Gebruikers beoordelen Kandoor met een 8,9

Beoordeeld met een 8,9

Alle onderwerpen

Meer handige links

Over ons

Over onze vrijwilligersDit doet KandoorContact

Nieuwsbrief met handige financiële tips ontvangen?

© 2016-2024 APG DWS en Fondsenbedrijf N.V.