Heb ik recht op een persoonsgebonden budget (PGB)?
Je kunt in aanmerking komen voor persoonsgebonden budget (PGB) als je thuis zorg of hulp in je huishouding nodig hebt, door ziekte, handicap of ouderdom. Met dit bedrag koop je zelf de zorg in. In dit artikel lees je:
- Welke vormen van PGB er bestaan
- Wanneer je recht hebt op PGB
- Hoe je PGB aanvraagt
Vragen die anderen ook hebben…
Kan ik bepaalde kosten aftrekken van de belasting? Zijn zorgkosten aftrekbaar?
Heb je ook een financiële vraag? Stel hem op Kandoor.nl!
Het persoonsgebonden budget (PGB)
Zoals hierboven al duidelijk werd, PGB is een budget waarmee je zelf de zorg voor jou of voor je kind kunt inkopen. Dit kan bij een zorginstelling, maar je kunt ook in een situatie zitten waarbij je een familielid ‘inkoopt’ voor de zorg die geleverd moet worden.
Met een PGB ben je niet beperkt tot de aanbieders van zorg en ondersteuning waar je gemeente mee samenwerkt. Het kan dus erg fijn zijn als je zelf de touwtjes in eigen handen kunt houden. Jij weet waarschijnlijk het beste welke zorg je wil voor jezelf of voor degene die je verzorgt. Door het zelf te beheren, kun je de hulpverlening beter afstemmen op je persoonlijke situatie.
Maar… het kan ook een nadeel zijn. Een PGB brengt een behoorlijke administratieve rompslomp met zich mee. Ook kun je niet in het wilde weg zorg inkopen, maar moet je hier verantwoording over afleggen.
4 soorten PGB
Er bestaan vier verschillende soorten/vormen van PGB:
- Jeugdhulp-budget voor kinderen tot 18 jaar – aanvragen bij de gemeente
- Wmo-budget (Wet maatschappelijke ondersteuning), onder andere voor huishoudelijke hulp, begeleiding of dagbesteding – aanvragen bij de gemeente
- Wlz-budget (Wet langdurige zorg) voor langdurige zorg thuis – aanvragen bij het zorgkantoor
- Zvw-budget (Zorgverzekeringswet) voor verzorging en verpleging aan huis – aanvragen bij je zorgverzekeraar
Hieronder worden de verschillende soorten PGB uitgelegd:
Wmo
Wmo is een wet die ervoor zorgt dat mensen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen en blijven participeren in de samenleving. Bij Wmo-zorg wordt bijvoorbeeld van je gevraagd dat je kunt uitleggen waarom je een PGB wilt en waarom ‘zorg in natura’ niet geschikt is. Ook moet je het budget kunnen beheren, de zorg moet doeltreffend (dus bijdragen aan zelfstandigheid), cliëntgericht en veilig zijn.
De regels in 2022
- Het maximale bedrag voor ondersteuning is € 19,00 per maand.
- In sommige situaties hoeft je geen eigen bijdrage te betalen.
- Je krijgt een brief met jouw definitieve eigen bijdrage.
Lees meer over de Wmo in 2022.
Hoe ging het eerst (tot 2019)?
Iedereen betaalde in 2019 een vast bedrag van € 17,50,- per vier weken voor ondersteuning vanuit de Wmo, ongeacht de voorziening(en) waar gebruik van wordt gemaakt. Het inkomen of spaargeld is niet meer van toepassing bij de berekening van deze eigen bijdrage.
Jeugdzorg/Jeugdwet
Voor een jeugdzorg-budget is het belangrijk dat je kunt uitleggen waarom ‘zorg in natura’ niet geschikt is. Ook moet je zelf het budget beheren (je mag ook iemand machtigen om dit te doen) en je koopt zorg in die doeltreffend (dus bijdraagt aan zelfstandigheid), cliëntgericht en veilig is.
In de jeugdwet staat dat de gemeente de meeste zorg en hulp voor kinderen en jeugdigen voorziet. Het doel van deze wet is om zorg en hulp dichter bij het gezin te organiseren. Een ander deel van de zorgtaken voor kinderen en jongeren wordt geregeld door de Zorgverzekeringswet (Zvw) en de Wet langdurige zorg (Wlz).
Wlz
Voor een Wlz-budget moet je met het zorgkantoor hebben besproken waarom een PGB geschikt is. Je maakt een budgetplan en laat hierin weten welke zorg je inkoopt en bij welke zorgverlener(s). Met iedere zorgverlener wordt een zorgovereenkomst afgesloten (meer informatie hierover vind je bij de Sociale Verzekeringsbank). Bij iedere overeenkomst maak je een zorgbeschrijving. Ook mag je een vertegenwoordiger aanwijzen die het budget beheert (in sommige gevallen is dit verplicht). Krijg je een PGB, dan mag je geen behandelingen betalen van dat budget.
Voorheen betaalde je de eerste zes maanden een lage eigen bijdrage voor de zorg vanuit de Wlz. Tegenwoordig betaal je dit de eerste vier maanden. Daarnaast is (vanaf 2019) de vermogensinkomensbijtelling verlaagd van acht naar vier procent.
Zvw
Voor een Zvw-budget moet je een budgetplan kunnen maken, de juiste indicatie hebben en dat je het PGB kunt beheren (eventueel met hulp van een vertegenwoordiger). Ook moet jij (of je kind) een specifieke zorgvraag hebben, waardoor zorg van een thuiszorginstelling komt te vervallen. Een voorbeeld van specifieke zorgvraag is dat de zorg nodig is op wisselende of ongebruikelijke tijden, op verschillende plaatsen of vooraf moeilijk is in te plannen of 24 uur per dag beschikbaar dient te zijn. Voor de meeste zorg die op grond van de Zvw wordt vergoed, geldt het wettelijk verplichte eigen risico.
Pgb aanvragen
De zorgvrager, ouders of vertegenwoordigers kunnen een pgb, afhankelijk van de benodigde zorg, aanvragen bij:
- de gemeente: voor Wmo- en jeugdzorg
- het Zorgkantoor: voor Wlz-zorg
- de desbetreffende
zorgverzekeraar: voor Zvw-zorg
Hoogte van je PGB
Hoeveel budget je krijgt, hangt af van de ondersteuning en de zorg die je nodig hebt. Het kan nooit hoger zijn dan de kosten die de gemeente normaal gesproken maakt voor de zorg of ondersteuning die standaard wordt aangeboden.
Je krijgt ieder jaar in januari te horen hoeveel budget je krijgt. Dit budget wordt door de SVB (Sociale Verzekeringsbank) beheerd. Je krijgt je persoonsgebonden budget dus niet meer als voorschot op je eigen bankrekening. Als je een rekening krijgt van je zorgaanbieder, stuur je die naar de SVB en die zorgt ervoor dat je zorgaanbieder wordt betaald.
Voorwaarden
Een PGB krijg je niet zomaar. Je moet aan een aantal voorwaarden voldoen en deze verschillen per vorm van PGB. In veel gevallen moet je uitleggen waarom ‘zorg in natura’ niet geschikt is in jouw situatie. Zorg in natura houdt in dat de gemeente of het zorgkantoor de zorgaanbieders en ondersteuning voor je regelt. Ook regelen zij de administratie daaromheen. Is dit in jouw situatie niet mogelijk, dan kun je verder kijken naar de voorwaarden die gesteld worden voor een PGB. In een enkel geval is een combinatie van PGB en zorg in natura mogelijk.
Wat moet ik weten over het PGB voor 2022?
Met iedere jaarwisseling veranderen er ook weer kleine lettertjes in de wet- en regelgeving. Hou de regels daarom in de gaten. Iedereen die al PGB ontving, krijgt een jaarlijkse budgetbrief in januari met alle wijzigingen.
Als je in 2021 al PGB ontving, is het van belang dat je 2021 goed hebt afrond. Budget dat je overhoudt, mag je niet naar 2022 meenemen.
Als je zorgovereenkomst dit jaar afloopt, dan krijg je daar altijd bericht van van de SVB. Eventuele wijzigingen moet je aan hen doorgeven, ook als het gaat om een verlenging van de zorg. Krijg je een nieuwe zorgverlener of andere zorg? Dan moet je opnieuw een zorgovereenkomst afsluiten. Let op: Vanaf 2021 wordt er bij de herindicatie of evaluatie gekeken naar de kwaliteitseisen van je zorgaanbieder of zorgverlener. Ook wordt er strenger gekeken naar de vaardigheidseisen voor pgb-beheer.
Toekenningsbesluit PGB 2022
Als je ook in 2022 zorgbehoefte hebt (en een indicatie), dan ontvang je t.z.t. van je zorgkantoor of gemeente een nieuw toekenningsbesluit. Hierin staat het type ondersteuning, hoogte van je budget en het maximaal toegestane tarief per soort ondersteuning.
Maar controleer ook vooral je zorgovereenkomst(en). Als je een einddatum in de zorgovereenkomst hebt gezet, vervalt de overeenkomst op die datum. Wil je de zorgovereenkomst verlengen, stuur dan op tijd een wijzigingsformulier en maak een nieuwe overeenkomst met de zorgverlener (ook als het dezelfde persoon is!). Ditzelfde geldt wanneer de werkzaamheden van de zorgverlener veranderen of wanneer de zorg uit een andere wet wordt betaald.
Heb jij een vraag over PGB en kom je er zelf niet uit?
Onze financiële gidsen denken vrijwillig (en daardoor gratis) met jou mee.
Met dank aan: blogger Maaike Schaap